KATEDRA W NOWEJ ODSŁONIE - KSIĄŻKOWO

Chwila przerwy od staroci. Choć nie do końca...
Zapraszam do lektury książki poświęconej pracom konserwatorskim i restauratorskim w toruńskiej katedrze. Trochę głupio mówić, że książka wyjątkowa, bo uczestniczyłam w jej tworzeniu. Ale naprawdę jest INNA. Szczególnie część II, albumowa. Takich fotografii z kościoła Świętojańskiego nie zobaczycie nigdzie indziej. Szczególnie ciekawe są te wykonane w trakcie prac konserwatorskich, ale tu ich nie pokażę - odsyłam do publikacji.

Tu tylko kilka wybranych ujęć autorstwa Andrzeja R. Skowrońskiego. Bez podpisów (choć może nie wszyscy wszystkie kadry rozpoznają) - celowo, aby zachęcić do lektury.

OPUS TEMPORIS

TORUŃSKIEJ KATEDRY HISTORIA NAJNOWSZA

Prace konserwatorskie i restauratorskie w latach 2000-2013

Redakcja naukowa: Katarzyna Kluczwajd, ks. Marek Rumiński

Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne

SPIS TREŚCI

Wstęp (ks. bp Andrzej Wojciech Suski)

Wprowadzenie (ks. Marek Rumiński)

OPUS TEMPORIS – PODSUMOWANIE

Lucyna Czyżniewska, ks. Marek Rumiński, OPUS TEMPORIS. Toruńskiej katedry historia najnowsza – prace konserwatorskie i restauratorskie w latach 2000-2013

Waldemar Rozynkowski, Z historii parafii katedralnej św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu (1992-2013)

Jadwiga Łukaszewicz, Konserwacja katedry Świętojańskiej w Toruniu – kilka uwag na temat koncepcji i zakresu prac z lat 2001-2013

Małgorzata Musiela, Izabella Brzostowska, „Czasu jusz nie będzie więcy – Robcie dobrze poki czas macie”. Historia najnowszej konserwacji katedry Świętojańskiej w latach 2006-2013

Mirosława Romaniszyn, Finansowanie programu konserwacji katedry w ramach projektu „Toruńska Starówka – ochrona i konserwacja dziedzictwa kulturowego UNESCO”

OPUS TEMPORIS – KRONIKA FOTOGRAFICZNA

Wstęp: Katarzyna Kluczwajd

Wybór i opis zdjęć: Izabella Brzostowska, Katarzyna Kluczwajd 

Albumowa część publikacji zawiera dużą liczbę zdjęć toruńskiej katedry, niemal wyłącznie z okresu ostatniej dekady. Tum św. Jana, przemożny w sobie, skupiony, przytłaczający swoim ogromem (...), majestatycznie rozsiadła (...) ceglana kronika całego średniowiecza, jak pisał o kościele Świętojańskim Stanisław Przybyszewski, ukazuje na fotografiach swe piękno, jednak głównym celem tej prezentacji jest obrazowe uzmysłowienie Czytelnikowi, jak rozległej troski wymagał ten europejskiej klasy zabytek oraz jak wielkim przeobrażeniom podlegał w latach 2001-2013. Zmiany dostrzegalne są już od momentu zbliżenia się do kruchty kościoła, dotyczą elewacji i dachów, murów i detali architektonicznych. A po przekroczeniu kamiennego progu świątyni, wytartego przez wiernych w ciągu minionych wieków, zaskoczenie – jasne sklepienia przyciągają oko barwną polichromią o przeróżnych motywach, podobnie jak fragmenty malowideł na ścianach, ołtarze, boazerie, obrazy i rzeźby odzyskały blask kolorów i złota, pojaśniały witraże, nawet konfesjonały i ławki zmieniły się nie do poznania.

Z kronikarskiego punktu widzenia cenne – i rzadkie – są zdjęcia przedstawiające „remontowe” widoki katedry i jej wnętrza: z gąszczem rusztowań, z obiektami, kaplicami zasłoniętym folią, z pracującymi tu ekipami specjalistów. Niecodzienne są widoki rozmontowanych ołtarzy, puste ramy boazerii itp., a także licznie tu prezentowane detale – niemożliwe do obejrzenia bez podnośnika lub rusztowania. Zestawienia fotografii z okresów przed, w trakcie i po konserwacji najlepiej obrazują, jak niepełny i często nieprawdziwy obraz Świętojańskich zabytków i dzieł mieliśmy do tej pory. A dokonane podczas prac odkrycia, jak np. odkrywki polichromii sklepiennych, malowideł ściennych, uzmysławiają, jak wiele elementów wystroju było zakrytych, jak wiele nie przetrwało. Reportażowe zdjęcia z demontażu ogromnej tarczy zegara Flisaczego są intrygujące, ale pokazują też, jak niecodziennym wyzwaniom należało sprostać. Mając żywo w pamięci, iż opus temporis to dzieło konkretnych ludzi, także im poświęcono uwagę, choć niechętnie pozowali do zdjęć podczas pracy. (...)

 

OPUS TEMPORIS – IMPLIKACJE

Izabella Brzostowska, Detal architektoniczny wnętrza korpusu nawowego kościoła Świętojańskiego w Toruniu

Michał Kurkowski, Ryty i malowany maswerk w dekoracjach elewacji kościoła Świętojańskiego w Toruniu

Elżbieta Pilecka, Krucyfiks z ołtarza Krzyża Świętego w kościele Świętojańskim w Toruniu – gotycka forma i „barokowa szata” średniowiecznego zabytku

Elżbieta Pilecka, Średniowieczne malowidło ścienne z kanonicznym przedstawieniem Ukrzyżowania na filarze kościoła Świętojańskiego w Toruniu

Alina Tomaszewska-Szewczyk, „Nowy czas” starej tarczy zegara Flisaczego kościoła Świętojańskiego w Toruniu

Joanna Ziemlewicz, Wyposażenie wybranych kaplic bocznych kościoła Świętojańskiego w Toruniu w świetle ostatnich prac konserwatorskich i restauratorskich

Monika Raczkowska, Piękna Madonna. Obraz i wiara w średniowiecznym Toruniu

Noty o autorach

Indeks osób

Indeks nazw geograficznych

Książka jest dostępna w toruńskich księgarniach oraz na stronie Wydawnictwa Adam Marszałek.