KULTURA I ROZRYWKI W PODGÓRZU (SERIA PODGÓRZ)

Życiu towarzyskiemu i kulturalnemu podgórzan służyły całkiem liczne przybytki gastronomii i rozrywek, oraz stowarzyszenia o różnych celach i charakterze. Dla polskich podgórzan przed 1920 rokiem te ostatnie były szczególnie ważne, jako sposób na kultywowanie narodowej kultury i aktywny w niej udział.

Hotel Kronprinz. Fot. ze zbiorów prywatnych.

Centralnym miejscem spotkań w czasach Drugiej Rzeczypospolitej był hotel Dom Polski (dawniej Zur Post, obecnie w tym miejscu nowy gmach Domu Muz), gdzie odbywały się uroczystości, koncerty, zabawy, imprezy o charakterze społecznym, gdzie przez pewien czas funkcjonował kinematograf.

RESTAURACJE (m.in.):

Aulicha, ul. Poznańska 74-76

Lokal Dilla nad Wisłą. Fot. ze zbiorów prywatnych.

Dilla, Kępa Bazarowa

Ferrari Gasthaus / Sielanka, róg ulic Poznańskiej i Hallera
Hohenzollern / Oberża Wiarusa, ul. Poznańska 80

Hotel Hohenzollernpark, ul. Okólna 23/27 (przy poligonie)
Kaiserhofpark, ul. Okólna 37/41 (przy poligonie, w latach 20. XX w. juwenat oo. redemptorystów) 

Hotel Kronprinz / hotel Central, ul. Poznańska 71

Hotel Zur Post / hotel Dom Polski, ul. Poznańska 50/52

Kluczyki (ogród wycieczkowy), ul. Kluczyki

Lokal Meyera. Fot. ze zbiorów prywatnych.

Meyera (Rudolfa), ul. Poznańska 95

Starzyńskiego , Stadtfelf / ul. Poznańska 270-274

STOWARZYSZENIA POLSKIE (m.in.):

Bractwo Kurkowe

Bractwo Niepokalanego Poczęcia NMP

Bractwo św. Franciszka

Katolickie Towarzystwo Robotników Polskich

Klub Sportowy P.K.S.

Koło Związku Inwalidów Wojennych

Kuchnia Ludowa

Legjon Młodych

Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej

Liga Polska

Męski Chór Kościelny im. Piusa X w Podgórzu

Ochotnicza Straż Pożarna

Polski Biały Krzyż

Stowarzyszenie Kupców i Rzemieślników

Stowarzyszenie Młodych Polek

Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej

Towarzystwo Gimnastyczne Sokół Gniazdo Podgórz (koła: męskie i żeńskie)

Towarzystwo Młodych Polaków

Towarzystwo Młodzieży Polskiej

Towarzystwo Opieki nad Ubogimi

Towarzystwo Powstańców i Polaków

Towarzystwo Śpiewu Halka

Towarzystwo Teatr Ludowy

Zjednoczenie Zawodowe Polskie

Związek Przyjaciół Strzelca

Związek Strzelecki (także oddział żeński)

Imponująca lista, prawda? Kilka papierowych zabytków związanych z tymi stowarzyszeniami (telegramy, o ile ktoś pamięta jeszcze, co to) = tutaj.

CZY WIESZ, ŻE?

U schyłku XIX w. podgórscy miłośnicy kręgli mogli oddawać się tej sportowej zabawie w zajeździe Ferrari Gasthaus (róg ulic Hallera i Poznańskiej). Więcej o historii tego miejsca, w dwudziestoleciu międzywojennym znanym jako Sielanka, w książce z niedawno odbytej konferencji z cyklu Zabytki toruńskie młodszego pokolenia o zabytkach lewobrzeża która ukaże się w maju 2017 roku.

Ferrari Gausthaus. Fot. ze zbiorów prywatnych.

Członkowie Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, podgórskiego Bractwa Kurkowego byli umundurowani. Tego rodzaju strój świadczył o przynależności organizacyjnej oraz stanowił oznakę wyznawania określonych zasad i ideałów. Sokoli nosili zwykle karmazynową koszulę ze stojącym kołnierzykiem, z zapinką z wizerunkiem sokoła, czamarę kroju wojskowego, spodnie z szerokim pasem z klamrą, wysokie buty, na głowie czapkę rogatywkę.