Tak się złożyło, całkiem przypadkowo, że w tym roku mija 60 lat od wzmożenia ruchu klubowego ZSM-sowskiego (1957), w ramach którego powstał toruński Młodzieżowy Klub Związku Młodzieży Socjalistycznej pn. Iskra (1959). Wiecie, gdzie? W dawnym gmachu Thorner Vereinsbank (najstarszy bank w mieście, zał. 1860, od 1920 roku objął całe woj. pomorskie), przy ówczesnej ul. Dzierżyńskiego 21, na rogu pl. Teatralnego. (W 1945 roku ulica ta miała nazywać się 9 Maja, ale władze odmówiły, wobec czego był pomysł, aby na 9 Maja przemianować ulicę... Bydgoską. O ulicologii po 1945 roku niebawem więcej.)
 |
| Ze zbioru Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. |
Odbywały się w Klubie Iskra różnorodne imprezy artystyczne i kulturalne. W latach 60. XX w. lokal przeszedł gruntowny remont i został nowocześnie urządzony. Archiwalne fotografie dokumentują zastosowane tu nowoczesne wzornictwo, częściowo zapewne wedle projektów miejscowych twórców i być może toruńskiej produkcji. Klub Iskra był uważany za najpiękniejszą tego typu placówkę w woj. bydgoskim.
Dla miłośników dawnego designu lat 60. XX w., Spółdzielni Rzut
(i tutaj) na przykład, kilka fotografii wnętrz.
 |
| To foto i niżej = ze zbioru Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu (dział dokumentów życia społecznego oczywiście!). |
Dla mnie był to „klubiskra” 😀 - to wspomnienie z czasów wczesnego dzieciństwa i wypraw z Babcią na plac zabaw przy ul. Podmurnej. Tak zapamiętałam to miejsce, które zawsze już tylko kojarzy mi się z zapachem gorącego, letniego dnia pełnego słońca i ze smakiem Polo-Cocty, na którą tu wstępowałyśmy po zabawowych (moich) ekscesach. Żaden ZMS, Dzierżyński i takie tam, o których wówczas nie miałam zielonego pojęcia...
 |
| Moda PRL-u... |
Ciekawe info w monografii wydanej z okazji pierwszej „pięciolatki” Iskry (Andrzej Białoszycki, Wiesław Geras, Iskra. Klub młodzieży ZMS w Toruniu, Warszawa 1964) = o kulturze miasta i udziału młodzieży w jej tworzeniu i odbiorze.
 |
| zob. książka wspomniana... |
Znajdziemy w książce info m.in. o Toruńskim Informatorze Fotograficznym (TIF) – info z dedykacją dla Spacerowiczów TSF 😉. Sekcja fotograficzna przygotowywała serwis foto (IX 1961 – I 1963) + komentarze, które umieszczano w oknach Klubu. Na każdą wystawę wybierani tylko 10 najlepszych zdjęć (o które toczyły się boje..). Potem już z górki: TIF dla zakładów pracy i szkół (wśród autorów pierwszego numeru był m.in. Czesław Jarmusz – notorycznie jako: Jarmuż…), w styczniu 1962 roku po raz pierwszy wydany drukiem. W gronie autorów z czasem znalazły się gwiazdy toruńskiej fotografii: Alojzy Czarnecki, Olgierd Gałdyński, Janina Gardzielewska, Andrzej Kamiński, Czesław Kuchta.
 |
| z książki j.w. |
Byli i odbiorcy prac TIF spoza Torunia, później i prasa lokalna korzystała z Ich zasobów. Ponoć było to wówczas jedyne tego rodzaju wydawnictwo fotograficzne w kraju. Z toruńskiego wzoru skorzystali młodzieżowi działacze z Koszalina i Wrocławia (zob. książka, s. 35-36).
Dziś kadry TIF to cenny materiał historyczno-ikonograficzny (w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej = mój ulubiony dział dokumentów życia społecznego 😊).
Klub Iskra organizował co 2 tygodnie zabawy dla młodych w lokalu Pod Orłem = tańce + zaproszony gość-gwiazda (m.in. jedyny w Polsce żeński zespół jazzowy Klips) + zgaduj-zgadula na wzór radiowej audycji (zob. książka, s. 10). Gwiazdy bywały różne - m.in. Jan Izydor Sztaudynger. Nie wiedziałam, że jedna z jego fraszek: Do Torunia zaproszeń poprzednio nie miałem, zaprosili mnie wtedy, kiedy spierniczałem, powstała ponoć na imprezie klubowej Iskry! Podobnie jak wierszyk:
Mnie
to bynajmniej nie dziwi,
Że
Krzywa Wieża się krzywi.
Dość
chyba powodów było,
By
ją całkiem pokrzywiło…*
*(całkiem aktualne właściwie... 😀)
W ramach zachęty do lektury przygotowywanej książki
pt. TORUŃ, KTÓREGO NIE MA
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz