WITRAŻOWE I OKULAROWE CIEKAWOSTKI DWORU ARTUSA

Mamy kolejny temat z cyklu ZABYTKI TORUŃSKIE MŁODSZEGO POKOLENIA wymagający opracowania – wystrój wnętrza Dworu Artusa, ikonografia malowideł, witraży. Właściwie nie temat, ale tematy...

Wystrój wnętrz NA BOGATO w pierwszym momencie przytłacza nadmiarem, bogactwem form i kolorów, detale i treści giną też podczas standardowych odwiedzin – na koncercie, występie. Trudno wówczas rozglądać się po sali... Okazją do analizowania, a najpierw – do dostrzeżenia ciekawych szczegółów był 82. spacer TSF 18 marca. Kilku Spacerowiczów podpytywało o ikonografię witraży w sali wielkiej.

Zagadką pozostają m.in.: specyficznej konstrukcji narzędzie w jednej z kompozycji (j.w.), niektóre emblematy i wymowa kwater, obficie dymiące płomienie w ornamentalnych wieńczeniach (ogień to stary, wieloznaczny symbol, ale z takim dymem?; przecież nie o ogień ofiarny tu chodzi, bo nie taka funkcja budynku).

 

Hmmm, nie wszystkie elementy zespołu umiem odczytać, a tym samym zinterpretować całość. Czytelne są odniesienia do siedmiu sztuk wyzwolonych (gramatyka, logika, retoryka, geometria, arytmetyka, astronomia, muzyka), są też sztuki plastyczne i inne emblematy.

Sądzę, że najciekawsze są, z racji połączenia tematu i symbolicznych konotacji witraży, dwie kwatery sławiące nowoczesność w połączeniu z tradycją: statek = tradycyjna żegluga, parowóz = nowoczesna kolej parowa, sieć elektryczna = nowoczesność powszechnie dostępna.

Moja nadwzroczność, przydająca się bardzo w roli redaktora-korektora 😊😊, tym razem sprawiła miłą niespodziankę – dostrzegłam, że na parowozie w kwaterze środkowej jest napis Thorn! I od razu skojarzenia z inną "imienną" lokomotywą (dedykowaną, chciałoby się powiedzieć...; nie znoszę tego zwrotu w nadużywanym ostatnio niewłaściwym kontekście). Chodzi o tę wyprodukowaną na 400. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika (1873), nazwaną Kopernikus (fotografia w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej).

Inny efekt osobniczej nadwrażliwości wzrokowej to... ciemne okulary na nosie osobnika sprzed ponad stulecia (malowidło w holu z 1907 roku, o ile dobrze pamiętam). Dowcipny "autograf" konserwatora? I znów osobnicza skłonność do skojarzeń uruchamia skanowanie zasobów umysłowych 😊 Przychodzi na myśl miejscowy okularnik sprzed kilku wieków, z epitafium Trosta w kościele Świętojańskim. Równie dobrze ukryty, jak ten z Dworu Artusa, choć w przypadku epitafium okulary trudno uznać za żart.

 

Jan Van Eyck, Madonna kanonika van der Paele
(kanonik z okularami...),
za: https://pl.wikipedia.org/wiki/Madonna_kanonika_van_der_Paele
#/media/File:Jan_van_Eyck_069.jpg

 Z innych detali = w tym samym holu na parterze brzydkie anielice – widział kto takie gdzieś? A może są tylko bez humoru, nadąsane?

Normalnie trudno dostrzec sygnaturę z datą 1891 na krawędzi kapelusza jednego z miłośników wyskokowych trunków (2 medaliony na elewacji od strony wewnętrznego dziedzińca), bo trzeba patrzeć z góry, z piętra.

W DA trzeba też obowiązkowo patrzeć na to, co pod nogami – na parkiety i świetne posadzki ceramiczne, wielobarwne, o różnych wzorach. Jest też identyczna jak ta z Wilhelmstadt, którą swego czasu określiłam jako symbol historyczno-czaso-zużycia.