Richard PAUL (Leksykon fotografów; Zakrzewski, cz. 1, s. 168)
- 1864 – otwarcie zakładu, Rynek Nowomiejski 257, w domu
Schwartza, niedaleko apteki Pod Lwem
- 1867 – zakład przejął Bernhard STABEROW
 |
| Thorner Wochenblatt, 14.03.1864. |
H. PIERENZ
- 1878 – Weissestr. 67, u Louisa Lewina (prowadził
łaźnię, Weisestr. 67/68); wcześniej miał renomowane atelier w Berlinie
Ludwig RIEDEL, król. fotograf nadworny z Królewca, malarz (Leksykon fotografów)
- Leksykon fotografów podaje daty jego działalności: 1866-1872
- 1873 – otworzył zakład („komandytę mego królewieckiego
artystyczno-fotograficznego zakładu”) przy ul. Mostowej 58; wcześniej przez
jakiś czas stacjonował i świadczył usługi w Brodnicy
- 1874 – Brückenstr. 38 – Riedel przyjmuje zamówienia na
swoje prace za pośrednictwem atelier A. WACHSA
1877 – firmę Riedla reprezentował WACHS (zob. niżej: WACHS)
 |
| Thorner Ostdeutsche Zeitung, 3.12.1874. |
Eduard SAX
- 1877 – otwarcie zakładu, Weisestr. 67 (ob. ul. Bielańska),
naprzeciwko koszar artylerii (Artilerie-Kaserne)
 |
| Thorner Ostdeutsche Zeitung, 11.11.1877. |
C. S. SCHLENKE (Zakrzewski, cz. 1,
s. 167, 169-170 – dawny pracownik Juliusa LIEBIGA, o którym także tutaj)
- 1866 –
Photographisches Institut, Grosse Gerberstr. 277, m.in. reprodukcje z dagerotypów
i rycin
Julius SCHNEIDER(Leksykon fotografów - ale czy to ten sam Schneider?; Zakrzewski, cz. 1, s. 168 – lokal
po LIEBIGU; Zakrzewski, cz. 2, s. 75-76)
- 1864 – otwarcie zakładu, Brückenstr. 38
- od 1864 roku spółka z malarzem Theodorem Napoleonem
Jacobim (zob. Toruński Słownik Biograficzny,
t. 6, red. Krzysztof Mikulski, s. 61-63, Adam Kucharski, s. 62; hasło dot.
Plengortha)
 |
| Thorner Wochenblatt, 28.04.1864. |
Guido SCHUBERT (Leksykon fotografów)
- Leksykon fotografów podaje daty jego aktywności: 1893, 1912
- 1909 – Badestr. 28, specjalność:
zdjęcia dzieci, domowe; portrety olejne
z gwarancją fotograficznej dokładności
- 1912, 1919 – Badestr. 28
 |
| Thorner Presse, 13.11.1909. |
Herman / Herrman SPYCHALSKI
- O tym fotografie, aktywnym także w okresie
dwudziestolecia międzywojennego i czasach okupacji, sporo wiadomo. Tu ciekawe
ogłoszenia - z 1922 roku, z pomieszanym niemieckim (gotykiem) i polskim...
 |
| Thorner Zeitung, 6.10.1922. |
 |
| Thorner Zeitung, 24.11.1921. |
 |
| Thorner Zeitung, 27.10.1922. |
- 1921, 1922 – Breitestr. 2, wejście od Bachestr.; wcześniej
zakład Carla BONATHA (o którym także tutaj i o jego kinematograficznym epizodzie); oferuje portrety, zdjęcia grupowe, kartki
pocztowe, specjalność – zdjęcia dzieci
- W 1922 roku w "Słowie Pomorskim" pisano:
Sprawa otwarcia zakładów fotograficznych. Już od roku istnieje rozporządzenie
władzy wojewódzkiej, która wzbrania otwarcia składów i zakładów fotograficznych
w niedziele i dni świąteczne. Jak nam donoszą z kół fachowców, a także
publiczności, do wspomnianego rozporządzenia stosują się wszyscy tutejsi
fotografowie z wyjątkiem pewnej niemieckiej firmy o polskiem nazwisku. Upartego
Niemiaszka, który w dodatku do polskiej klienteli przemawia tylko po niemiecku,
władze powinny nauczyć, że w Polsce nie można kpić z rozporządzeń władz
polskich.
W sprawie otwarcia zakładów
fotograficznych. Nawiązując do notatki, jaka ukazała się pod powyższym tytułem
w Kronice naszego pisma, by zadość uczynić zasadom prawdy po zasięgnięciu
informcyj zaznaczamy, że właściciel zakładu fotograficznego p. H. Spychalski
jest Polakiem, katolikiem, urodzonym w Nowym Tomyślu, gdzie jego rodzina
wspólnie z 8-ma innemi, mimo prześladowań miejscowej hakaty, pozostała polską
do chwili zrzucenia jarzma pruskiego. Że język polski sprawia wymienionemu
jeszcze pewne trudności, szczególnie w obejściu z klientelą, jest tylko
następstwem spędzenia długich lat w mieście, którego ludność, z wyjątkiem
powyżej wymienionych rodzin, składała się za czasów pruskich tylko z Niemców.
Uważamy zatem, że dyskusja na temat powyższy zostanie przez wyjaśnienie nasze
zakończona, przyczem zaznaczamy, iż w interesie publicznym należałoby życzyć
sobie jak najściślejszej bezstronności w informowaniu dzienników, ażeby
uniknięto częstokroć bardzo przykrych nieporozumień.
- 1923 – SPYCHALSKI organizuje kurs dla amatorów fotografii
- 1925 – otworzył filię na Podgórzu
"Od dziś jest moja filia zakładu fotograficznego w
Podgórzu dziennie otwarta. Zdjęcia portretowe, grupy, pocztówki i.t.p.
Powiększenia! Zdjęcia od komunji św. wykonuję po cenach znacznie zniżonych.
Fotograf H. Spychalski, Toruń, ul. Szeroka 2."
- 1925 – został wybrany na mistrza cechu fotografów na obwód pomorski
- obszerne info nt. SPYCHALSKIEGO w opracowaniu Anny Zglińskiej dot. szklanego skarbu z Podgórza
Bernhard STABEROW
- 1865 – Schlossstr. 295; nie tylko fotografie, ale też
kopie z malarstwa olejnego i miedziorytów
- przejął zakład Richarda PAULA
 |
| Thorner Wochenblatt, 9.10.1866. |
Alex SUJKOWSKI
- 1919 – Kasernestr. 43
F. TAUBERT & ZACHRAU
- 1872
– Brückenstr. 38
Hugo VOGEL
- 1898 – przejął zakład wdowy KOBIELSKIEJ, ul. Murna 22;
„pod firmą Kobielskiej zakład fotograficzny, właściciel Hugo Vogel, prowadzić
będę”
A. WACHS / A. i W. WACHS (Leksykon fotografów; Zakrzewski, cz. 2, s. 73 – d. L.
RIEDEL, częste zmiany siedziby)
- 1874 –
Brückenstr. 38 – L. RIEDEL, nadworny
fotograf Cesarza Niemiec, przyjmował zamówienia za
pośrednictwem A. WACHSA (uwaga: Zakrzewski pisze, że A. Wachs pracował w
Toruniu od 1875 roku, zob. Zakrzewski,
cz. 2, s. 73)
- 1876, 1877 –
A. WACHS wciąż reprezentował zakład L. Riedel – Königliche Hof-Photograph, Breitestr.
38
- 1878 – Breitestr.
38, specjalność to kopiowanie i powiększenia
- 1884 – Brückenstr. 38, od 1 kwietnia – an der Maurer
463, dawniej L. RIEDEL
- 1885, 1886 – specjalnie polecał portrety retuszowane olejno –
wyglądają zupełnie jak obrazy olejne! (relacje: malarstwo - fotografia m.in. tutaj); ceny zależnie od formatu: 75-9 mk.
- 1887
– An der Maurer 463, oferuje m.in. Moment-Photographie
- 1890 – Maurerstr. 463, poleca wykonanie portretów –
każdego formatu, przy każdej pogodzie, specjalność to portrety naturalnej
wielkości „in Kreideausführung” według każdej fotografii, także zdjęcia wieczorne
– z lampą błyskową
- 1894 – Schulstr. 7, fotografie wszelkiego rodzaju,
m.in. portrety „in Kreidezeichnung”; osobom przyjezdnym zwracamy koszta dojazdu
do dworca miejskiego (!)
- 1895 – Schulstr. 7, specjalność to kopiowanie i
powiększenia nawet według uszkodzonych oryginałów
- 1897 – A. i W.
Wachs (istotny drugi inicjał!), Atelier für Photographie und Malerei;
specjalność to wielkie portrety, w technikach: olej, pastel, akwarela, tusz,
kredka; A. Wachs to fotograf, zaś W. Wachs – malarz akademicki (tj. z wykształceniem akademickim)
 |
| Thorner Ostdeutsche Zeitung, 2.04.1878. |
 |
| Thorner Presse, 5.01.1894. |
 |
| Thorner Presse, 25.11.1897. |
Ernst WOCHLERT
- 1919 – Melienstr. 78
Georg F. WOLFGANG (Leksykon fotografów)
- 1912 – Brombergerstr. 8
- 1919 – Gerechtestr. 2
