PREMIERA KINEMATOSKOPU I PHONOTEREOSKOPU W TORUNIU

Premiera kinematoskopu, a do tego z użyciem Phonotereoskopu (tj. aparatu do odtwarzania dźwięku), miała miejsce w Toruniu 19-20 stycznia 1902 roku. B. Jeschke dał w mieście specjalne seanse tego największego wynalazku XIX w. 

Kinematoskop pracował podobnie jak znany już torunianom kinematograf, ale bardziej czysto. Świetnie spisał się Phonotereoskop – to ewenement, że prasa skomentowała techniczną stronę przedsięwzięcia. 

Przedstawienia obejmowały sceny z południowej i wschodniej wojny afrykańskiej, sceny z Ameryki, obrazy: straż ogniowa, pociąg pospieszny, uroczystości z udziałem holenderskiej pary królewskiej w Amsterdamie, Jego Cesarską Wysokość z oficerami, sceny humorystyczne i inne. 

W imponującym programie zawarto około 60 numerów (tj. obrazów). Ceny biletów były mocno zróżnicowane, bo od 10 fen. za miejsce stojące do 1 mk. za miejsce rezerwowane.

Fragment opisu przedstawienia kinematoskopowego z phonoteroskopem. Thorner Presse, 21.01.1902.

KINEMATOGRAF – urządzenie do wyświetlania filmów wynalezione w grudniu 1895 roku przez braci Auguste i Louisa Lumière, (choć niektóre publikacje wskazują tylko Louisa). Przewyższał wynaleziony w 1893 roku → kinetoskop, ponieważ pozwalał na prezentację filmu na ekranie, a więc wielu widzom jednocześnie, zamiast zaglądania przez wizjer, jak w przypadku → kinetoskopu. Na początku XX w. kinematograf szybko upowszechnił się na całym świecie.

KINETOSKOP EDISONA – aparat wziernikowy z pętlą fotografii. Jego początki sięgają 1891 roku, kiedy Thomas Edison opatentował kamerę nazwaną kinetoskop, opracowaną wedle pomysłu Williama Kennedy Dicksona. Ruchome obrazki wyświetlane z taśmy filmowej pojedynczy widzowie mogli przez wizjer oglądać w specjalnych „pudłach”. Początkowo nazywano je arcade peepshows (ang. arcade – arkada, galeryjka; peep – podglądanie). Pierwszy, 5-sekundowy materiał filmowy do kinetoskopu powstał w 1894 roku.

 

(Z mojej najnowszej książki

„TORUŃSKIE TEATRY ŚWIETLNE, CZYLI KINA, WYTWÓRCZOŚĆ FILMOWA

I MIEJSCOWE GWIAZDY 1896-1939.

O kulturze czasu wolnego dawnych torunian”)