NIE WYPYTUJ MĘŻA O JEGO PRZESZŁOŚĆ... (KALENDARIUM CODZIENNOŚCI)

Czy lubisz święto pod tytułem „dzień kobiet”? Różne są emocje z nim związane: od sympatii – przez wspomnienia PRL-owskiego goździka i rajstop – do niechęci (straszenie genderem...). 

Dziś wspomnienia o traktowaniu pań – bardzo bardzo dawnych i tylko dawnych.

W reklamie kalendarza polskiego na rok 1871 oprócz części zasadniczej, spisu jarmarków i genealogii, zawarta był obszerna rozprawa pt. „Co powinny umieć kobiety?” Rozprawę tę uznano za niezwykle cenny drogowskaz, „popularną propedeutykę i encyklopedyą wszelkich nauk przydatnych kobiecie wszelkiego stanu”. Podano tu nawet odnośną literaturę polską i niemiecką...

Elegantka, okres międzywojenny.
Ze zbioru Krystyny Szalewskiej-Gałdyńskiej.

Ponad 6 dekad później, w 1935 roku, w „Dziale kobiecym” Słowa Pomorskiego zrelacjonowano wykład wygłoszony w Londynie podczas kongresu lekarzy, pt. „Kobieta w 2000 roku”. Wedle uczonej PANI profesor w tymże 2000 roku kobiety będą odznaczać się niezwykłym zdrowiem i tężyzną fizyczną, będą tak zahartowane, że nie będą się ich imać żadne przeziębienia, katary, grypy, bronchity. Panie będą umiały długo zachowywać młodość, pięćdziesięciolatki będą wyglądać jak podlotki. Dalsze wywody dotyczyły niemieckiej doktryny „3 razy K”, odwołującej się do społecznej roli kobiet: „Kindern, Kirche, Küche” (dzieci, kościół, kuchnia). W 2000 roku te role miały pozostać niemal bez zmian... I to mimo wielu ulepszeń i wynalazków, które przyniosą pani domu wyrękę w pracach domowych.

Dwa światy / tradycja i nowoczesność: kuchnia i automobil,
okres międzywojenny. Ze zbioru Krystyny Szalewskiej-Gałdyńskiej.

Prognozy przyszłości swoją drogą, a współczesne realia – swoją. Dekalog idealnej żony z 1929 roku wyraźnie określał NIEZBĘDNE CNOTY I OBOWIĄZKI małżonki i pani domu. Oto one:

1. Po ślubie nie powinnaś ubierać się gorzej niż przed zamążpójściem. Pamiętaj bowiem, że choć polowanie zakończone, to jednak zdobycz – trzeba zatrzymać.

2. Nie zapominaj, że zdrowie jest podstawą szczęścia, a dobre trawienie podstawą zdrowia. Dbaj więc o zdrowe i smaczne jedzenie, a mąż będzie wiecznie wdzięczny.

3. Jeżeli mąż ma kilka dni wolnych od pracy, nie zatrzymuj go przy sobie, lecz raczej ułatwiaj mu wyjazd i wypoczynek.

4. Nie rób nigdy złośliwych uwag o jego krewnych i przyjaciołach.

5. Nie oburzaj się, jeśli mąż włoży krawat, który ci się nie podoba, albo zapali cygaro, którego zapachu nie lubisz.

6. Jeśli twój mąż zachwyca się jakąś kobietą, podziel jego entuzjazm. Im bardziej będziesz bezstronna i życzliwa dla ludzi, tem większe uznanie zyskasz w oczach męża.

7. Jeżeli mąż przyniesie ci podarek bezużyteczny, który ci się nie podoba, uściskaj go serdecznie i podziękuj za dobre chęci.

8. Gdy mężowi zdarzy się jakaś przykrość (czego nigdy w życiu nie brak), staraj się go uspokoić i, o ile to możliwe, rozweselić. Niejedna tragedja została zażegnana dobrym dowcipem i naodwrót drobiazgi przyczyniły się nieraz do rozbicia małżeństwa.

9. Nie wypytuj męża o jego przeszłość. Z takich rozmów zawsze wynikają nieporozumienia.

10. Nade wszystko pamiętaj o słowach przysięgi, wypowiedzianej przed ołtarzem, w złej i dobrej doli stój wiernie przy boku męża. Wielu mężczyzn stało się wielkimi ludźmi dzięki dobrym żonom.

Matki z dziećmi, babcie, prababcie sprzed lat, okres międzywojenny.